ความแปรปรวนของปริมาณน้ำฝนและน้ำที่ไหลเข้าเขื่อน

เมื่อวิเคราะห์ปริมาณฝนที่ตกกับปริมาณน้ำที่ไหลเข้าเขื่อนเฉลี่ยในช่วง 10 ปี ที่ผ่านมา ประเทศไทยมีฝนตกปีละประมาณ 771,146 ล้านลูกบาศก์เมตรต่อปี คิดเป็นปริมาณน้ำท่าประมาณ 215,150 ล้านลูกบาศก์เมตร ซึ่งบางส่วนของน้ำท่าที่ไหลลงเขื่อนขนาดใหญ่มีอยู่ประมาณ 41,663 ล้านลูกบาศก์เมตร หรือประมาณ 5.4% ของฝนที่ตกเท่านั้น ทั้งนี้หากแจกแจงเป็นรายภาค ภาคเหนือมีน้ำไหลลงเขื่อน 6.9% ของปริมาณฝนที่ตก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3.4% ภาคกลาง 15.2% ภาคตะวันออก 2.0% และ

ภาคใต้ 3.1% ทั้งนี้เขื่อนขนาดใหญ่ทั้งประเทศมีความจุรวมกันอยู่ที่ประมาณ 70,926 ล้านลูกบาศ์เมตร มีน้ำไหลลงเขื่อนเฉลี่ยปีละประมาณ 41,663 ล้านลูกบาศก์เมตร หรือมีน้ำไหลลงเขื่อนเพียง 59% ของความจุเขื่อนเท่านั้น นอกจากนี้ปริมาณฝนที่ตกและปริมาณน้ำที่ไหลลงเขื่อนมีความแปรปรวนค่อนข้างสูง ฝนตกไม่สม่ำเสมอ ผิดที่ผิดเวลา ทำให้ปริมาณน้ำที่ไหลลงเขื่อนขนาดใหญ่ที่เป็นโครงสร้างน้ำหลักของประเทศมีความแปรปรวนสูงตามไปด้วย ดังนั้นจึงมี

ความจำเป็นต้องพัฒนาและฟื้นฟูแหล่งกักเก็บน้ำอื่นให้สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพเพื่อช่วยเสริมเขื่อนขนาดใหญ่ซึ่งเป็นโครงสร้างหลัก ไม่ว่าจะเป็นอ่างเก็บน้ำขนาดเล็ก แก้มลิง ห้วย หนอง คลอง บึง บ่อต่าง ๆ เพื่อช่วยรองรับน้ำฝนกรณีฝนตกผิดที่ รวมถึงยังสามารถช่วยลดน้ำหลากกรณีเกิดฝนตกหนักผิดปกติอีกด้วย รวมถึงเพื่อเป็นการเตรียมรับมือกับสถานการณ์ฝนที่อาจมีความแปรปรวนมากขึ้นในอนาคต





ภาค ปริมาณฝน
(ล้าน ลบ.ม.)
ปริมาณน้ำท่า
(ล้าน ลบ.ม.)
ความแปรปรวนสูงสุดของฝน ปริมาณน้ำไหลลงเขื่อน
(ล้าน ลบ.ม.)
ความจุรวมของเขื่อน
(ล้าน ลบ.ม.)
ปริมาณน้ำไหลลงเขื่อน
(ร้อยละของปริมาณฝน)
ความแปรปรวนสูงสุด
ของปริมาณน้ำไหลลงเขื่อน
เหนือ 199,468 50,066 36% 13,756 24,825 6.9% 118%
ตะวันออกเฉียงเหนือ 231,537 46,076 23% 7,812 8,368 3.4% 76%
กลางและตะวันตก 84,871 23,170 25% 12,871 28,024 15.2% 57%
ตะวันออก 67,759 26,223 21% 1,342 1,515 2.0% 52%
ใต้ 191,568 76,436 29% 5,882 8,194 3.1% 40%
ค่าเฉลี่ยทั้งประเทศ 771,146 215,150 23% 41,663 70,926 5.4% 73%